Voor mijn verjaardag kreeg ik een reis en verblijf (medio april 2024) naar en op het Duitse eiland Helgoland. Een bijzonder eiland met een bijzondere geschiedenis. Nu is een eiland voor een kajakker natuurlijk woest aantrekkelijk, maar voor deze kado-reis is een veerboot en niet een kajak het gekozen transportmiddel. Nieuwsgierig geworden vroeg ik me toch wel af of een overtocht naar dit eiland ± 30 zm (55km) mogelijk is en hoe dat in z’n werk gaat. Uiteindelijk kwam ik uit bij het tocht- en cursusprogramma van Kajak Nordsee, die deze tocht (“Das kleine Mekka des Seekajakfahrers”) in het aanbod heeft. Er is dus wel een mogelijkheid, om met een ervaren gids een dergelijke oversteek te doen i.p.v. de “Halunder Jet” – de high speed catamaran – te nemen. Er leken ook meer mensen deze tocht te zien zitten, want: helemaal volgeboekt!
Rondkijkend op de website vond ik naast het “kleine Mekka” ook nog de “Holy Grail” van de zeekajakker, namelijk het onder de knie krijgen van de ultieme zelfredding: DE ROL. Sinds ik begonnen ben met het
kajakken heb ik al enkele pogingen gedaan, maar tot nu toe werd dit nog niet bekroond met succes. Zou
een driedaagse “Kajak-Rollkurs intensiv” met als bonus de overtocht en terugreis per kajak naar het
Duitse Waddeneiland Juist me dichter bij DE ROL kunnen brengen? Het idee dit drie dagen achter elkaar
“intensiv” met twee ervaren coaches en een groep gelijkgestemden te kunnen doen leek me wel wat –
dus werd het geen Helgoland tocht per kajak, maar aanmelden (nog niet volgeboekt!) en plannen voor
deze trip. “Alleen maar” ± 8 zm (15km), maar die voelden uiteindelijk niet minder avontuurlijk en spannend dan een oversteek naar Helgoland waarschijnlijk zou zijn!
De heenreis
Dit was de eerste keer ooit dat ik zo vroeg in het jaar (de cursus was einde februari/begin maart) op zee zou varen. Tot nu toe was dat altijd in de zomer of najaar en dan zijn de temperaturen in het algemeen veel aangenamer en bepaalde risicofactoren toch iets overzichtelijker. De dag van vertrek was dan ook nog zeer winterlijk: guur, grijs, regen en behoorlijk koud. Dagen van tevoren waren de voorspellingen – met spanning door mij in de gaten gehouden – ook niet mis en schommelden tussen 5-6 bft (met vlagen 7 bft), wind uit Zuid, watertemperatuur was 5 graden C en luchttemperatuur 6-7 graden C. De wind gedeeltelijk voor mij buiten mijn comfortzone op een stukje Noordzee waar ik nog nooit eerder geweest ben. Geruststelling zocht ik in de ervaring, dat Windfinder het altijd iets erger doet voorkomen dan het uiteindelijk blijkt te zijn. Geen bijster professionele grondslag om een beslissing go – no go voor mezelf te nemen, maar ik wilde die oversteek toch erg graag op eigen kracht in de kajak maken.
De inschatting van de twee coaches de avond voor vertrek was ook, dat het wel een sportieve maar niet
onmogelijke tocht zou zijn. Een go dus om op donderdag 29 februari rond 14:00 uur vanaf de Ostrampe
(53°37’37.3″N 7°09’40.2″E) in Norddeich naar Juist van wal te steken. Tijd vertrek werd eerder i.v.m. de
harde wind, die ook invloed had op de waterstand en er een kans was, dat we voor Juist niet meer genoeg
water zouden hebben om zonder moddergevecht aan te landen in de haven.
Na 10 minuten uit de haven gevaren te hebben konden we al het vaste land niet meer zien – evenmin als het doel: het eiland Juist…. Geen mist en toch waren we opeens in een grijze oneindigheid belandt. Voor de eerste keer ooit bekroop me tijdens deze tocht een wanhopig gevoel van “Er is hier niets om je te
orientëren”, “Ik weet echt niet waar ik ben of naar toe ga” en “Wat als we hier alleen maar rondjes aan het varen zijn of het eiland missen?” want zelfs de kompaskoers die we wel strikt aanhielden en ook tijdens de tocht enkele keren wijzigden bleek ons toch met de stroming en de wind verder weg te zetten dan verwacht. Gelukkig kwamen we op gegeven moment wel een boei tegen, die kon helpen met orientatie, maar die ook wel duidelijk aangaf dat we veel verder afgedwaald waren dan gewenst. Het raadplegen van de GPS gaf toen verder uitsluitsel hoe we de koers verder moesten aanpassen.
Hoewel er niet echt veel golven stonden, waren toch een aantal zwemmers te betreuren, die wel weer vlug
in de kajak werden gezet, maar toch ook voor vertraging zorgden. Ook moesten een aantal deelnemers
met een sleep op de juiste koers worden gehouden. Uiteindelijk duurde de tocht daardoor langer dan
verwacht (gepland sportieve twee uur, in werkelijkheid zeer sportieve 3 uur 20 minuten!), maar de samen
werking onder alle deelnemers was voorbeeldig. We waren nog net op tijd in Juist om niet in een modderpoel te belanden en konden in de haven via de trailerhelling gezamenlijk alle kajaks op de wal brengen.
Maar daarmee was het sportieve deel nog niet afgelopen: eerst moesten de kajaks naar het zwembad in het centrum, waar we dagelijks zouden oefenen (op gevoeld de hoogste “berg” van het eiland!) en dan nog met alle bagage lopen naar de Jeugdherberg: 2,5 km verderop aan de westkant van Juist.
Bij het lopen van die kilometers zag ik bij elke meter een nog vollere slaapzaal voor me met allemaal
mensen die net zo vreselijk of nog veel harder snurken als ik, maar tot onzer aller verrassing kreeg iedereen bij aankomst een eigen kamersleutel in handen gedrukt. Dat maakte alle inspanning ineens weer goed en met een geweldig avondeten (ook gelukkig niet wat in mijn herinnering over Jeugdherbergen was blijven hangen) en na een nog voorbereidende Yoga-les heb ik die nacht zeer goed geslapen.
De komende oefendagen waren een goed geoliede machine: in de ochtend eerst gezamenlijk Yoga oefeningen ter voorbereiding, dan met z’n allen ontbijten en op eigen gelegenheid naar het zwembad wandelen (of fietsen!) waar we weer als een team alle kajaks naar binnen brachten en in een aantal groepen aan DE ROL begonnen. Stap-voor-stap werden we door de coaches – die elkaar afwisselden en met verschillende stijlen elkaar aanvullend de oefeningen uitlegden – begeleid.
Onderwater orientatie, oefenen met de paddle-float en ten slotte met de peddel (Groenland en Euro): de
hele bewegingsafloop werd in kleine oefeningen opgebroken en uiteindelijk aan elkaar geregen. Ook
werden tussendoor alle handelingen door de coaches veelvuldig gedemonstreerd. Na twee uur – die altijd
veel sneller om waren dan gehoopt – werden alle kajaks weer uit het zwembad getild en was men vrij
om het eiland te ontdekken. Tijdens alle oefendagen werden ook van iedereen filmopnames gemaakt die
later op de dag na het avondeten gezamenlijk grondig werden geanalyseerd. Ook op het droge waren nog
heel veel leermomenten te beleven. Elke avond eindigde weer met een Yoga-sessie met specifiek op DE
ROL afgestemde lenigheids-oefeningen en met een heerlijke Savasana ter afsluiting.
Aan de inzet van Mazzo en Micha heeft het niet gelegen, dat ik DE ROL nog net niet onder de knie – of
beter onder de heup heb. Maar ik heb sprongen vooruit gemaakt en ontzettend veel plezier beleefd.
De terugtocht
Als absolute bekroning van deze trip had de terugtocht niet verschillender kunnen zijn dan de heenweg:
vertrek was niet vanuit de haven maar vanaf de zeekant/strand met stralende zon, stroom mee, maar wel wat tegenwind (4 bft). Met voldoende pauzes net geen drie uur heerlijk terug gepeddeld. Weer grenzen verlegd. “Intensiv” gewerkt en genoten. Helgoland dus nu eerst wel met de “Halunder Jet” en wie weet straks toch nog op eigen kracht met de kajak?! Dat avontuur houd ik nog tegoed. Een goed adres voor de uitvoer daarvan heb ik dus ook al…
Steffan Webel
Dit artikel is eerder verschenen in het Julinummer 2024 Baken Jaargang 73 – 3